Hanedeki ev işlerinin genellikle kim tarafından yapıldığı incelendiğinde; evin badana/boyası hariç tüm işlerin genellikle bir hanehalkı ferdi tarafından üstlenildiği görüldü. Hanehalkı ferdi tarafından en fazla üstlenilen işler sırasıyla, 97,5 ile sofranın kurulup kaldırılması, 97,4 ile bulaşık yıkama (makineyle bile olsa) ve 97,0 ile akşamları çay servisi yapma oldu.
Hanehalkı ferdi olmayan kişilerin yaptığı hanedeki ev işleri göz önüne alındığında, hanehalkı ferdi olmayan kişiler tarafından en fazla yapılan ev işleri sırasıyla, 54,3 ile evin badana/boyası, 25,2 ile küçük bakım, onarım, tamir işleri ve 8,8 ile evin haftalık/aylık temizliği oldu.
Hanehalkı ferdi tarafından yapılan ev işleri cinsiyete göre incelendiğinde, ev işlerini genellikle kadınların üstlendiği görüldü. Kadınlar en fazla 94,4 ile çocuk bakımı, 85,6 ile çamaşır ve bulaşık yıkama (makineyle bile olsa), 85,4 ile yemek yapma ve evin günlük toplanması ve temizlenmesi işlerini üstlendi.
Hanedeki işlerden genellikle sorumlu olan kişiler, 2021
Grafikteki rakamların toplamı, yuvarlamadan dolayı 100’ü vermeyebilir.
Hane ile ilgili konularda genellikle ortak karar alındı
Hanede ortak karar verilen seçilmiş konular incelendiğinde, en yüksek oranın sırasıyla 94,7 ile tatil biçimi ve yeri konusunda, 94,2 ile ailece ev dışında yapılan yeme içme ve eğlence gibi etkinliklerde ve 93,3 ile akrabalarla ilişkilerde olduğu görüldü.
Hanede seçilmiş konularda tek başına karar veren fertler cinsiyete göre incelendiğinde, erkeklerin tek başına kadınlara göre daha fazla oranla karar verdiği konular 8,2 ile harcamaların önceliklendirilmesinde ve 2,9 ile tatil biçimi ve yeri konusunda olduğu görüldü. Kadınların erkeklere göre tek başına daha fazla oranla karar verdiği konuların ilk üçünün 27,7 ile evde ne pişirileceği/yeneceği konusunda, 14,7 ile günlük alışveriş konularında ve 11,7 ile çocukların kılık kıyafet gibi ihtiyaçları konusunda olduğu görüldü.
En fazla hafta sonu akşam yemeğinde bir araya gelindi
Hanehalkı fertlerinin hafta içi ve hafta sonu öğünlerde hangi sıklıkla bir araya geldikleri incelendiğinde, en fazla hafta sonu ve hafta içi akşam yemeklerinde bir araya geldikleri görüldü. Hanehalkı fertlerinin hafta sonu akşam yemeğinde bir araya gelme oranı 81,9 iken hafta içi akşam yemeğinde bir araya gelme oranı 77,1 oldu.
Hanehalkı fertleri akşam yemeğinden sonra en fazla sabah kahvaltısında bir araya geldi. Hafta sonu sabah kahvaltısında bir araya gelme oranı 70,1 iken hafta içi sabah kahvaltısında bir araya gelme oranı 45,0 oldu. Hafta sonu öğle yemeğinde bir araya gelme oranı 59,9 iken hafta içi öğle yemeğinde bir araya gelme oranı 31,4 oldu.
İlk evliliklerin 36,9’u 20-24 yaş aralığında gerçekleşti
Evli, eşi ölmüş ve boşanmış bireylerin ilk evlenme yaşları incelendiğinde, ilk evliliklerin 36,9’unun 20-24 yaş aralığında, 23,5’inin 25-29 yaş aralığında ve 16,5’inin 18-19 yaş aralığında gerçekleştiği görüldü.
İlk evlenme yaşı cinsiyete göre incelendiğinde, kadınların erkeklere göre daha erken yaşlarda evlendiği görüldü. Evliliğini 18 yaşından önce yapan erkeklerin oranı 4,4 iken kadınların oranı 24,2 oldu. İlk evliliğini 18-19 yaş aralığında yapan erkeklerin oranı 8,9 iken kadınların oranı 23,0 oldu. İlk evliliğini 20-24 yaş aralığında yapan erkeklerin oranı 39,6 iken kadınların oranı 34,6 oldu.
Cinsiyete göre ilk evlenme yaşı, 2021
Grafikteki rakamların toplamı, yuvarlamadan dolayı 100’ü vermeyebilir.
Kadınlar için uygun görülen ilk evlenme yaşı 47,8 ile 25-29 olarak belirtildi
Bireylerin kadın ve erkek için uygun gördükleri ilk evlenme yaşları incelendiğinde, erkekler için uygun görülen ilk evlenme yaşı 51,0 ile, kadınlar için uygun görülen ilk evlenme yaşı 47,8 ile 25-29 yaş aralığı olarak belirtildi.
Erkek ve kadın için uygun görülen ilk evlenme yaşı, 2021
Evliliklerin 56,8’i görücü usulü ile gerçekleşti
Evlilik deneyimi olan bireylerin (evli, eşi ölmüş ve boşanmış bireyler ile birden fazla evlilik yapmış olanların son evliliği dikkate alındığında) eş seçimini nasıl yaptıkları incelendiğinde, evliliklerin 46,1’i görücü usulü ve kendi rızasıyla, 34,9’u kendi kararı ve ailesinin rızasıyla, 10,7’si görücü usulü ve kendi görüşü sorulmadan aile kararıyla, 5,3’ü kaçma/kaçırılma ve 2,7’si kendi kararı ve ailesinin rızası dışında gerçekleştiği görüldü.
Evlilik deneyimi olan bireylerin eş seçimini nasıl yaptıkları cinsiyete göre incelendiğinde, görücü usulü ve kendi rızası ile evlenen erkeklerin oranı 45,9, kadınların oranı 46,3 iken görücü usulü ve kendi görüşü sorulmadan aile kararıyla evlenen erkeklerin oranı 8,6, kadınların oranı ise 12,5 oldu. Kendi kararı ve ailesinin rızası ile evlenen erkeklerin oranı 37,5, kadınların oranı 32,7, kendi kararı ve ailesinin rızası dışında evlenen erkeklerin oranı 2,6, kadınların oranı ise 2,8 oldu.
Evlilik deneyimi olan bireylerin eş seçimini nasıl yaptıkları öğrenim durumuna göre incelendiğinde, bireylerin öğrenim durumu yükseldikçe kendi kararı ile evlenenlerin oranının arttığı, görücü usulü ile evlenenlerin oranının ise azaldığı görüldü. Bir okul bitirmeyenlerin içinde kendi kararı ve ailesinin rızası ile evlenen bireylerin oranı 10,3 iken yüksekokul, fakülte, üniversite, yüksek lisans/doktora mezunu bireylerin içinde kendi kararı ve ailesinin rızası ile evlenen bireylerin oranı ise 71,7 oldu.
Cinsiyete göre evlilik kararı, 2021
Grafikteki rakamların toplamı, yuvarlamadan dolayı 100’ü vermeyebilir.
Evlenirken evlilik sözleşmesi yapanların oranı 1,4 oldu
Evlenirken yapılan törenler incelendiğinde, kız isteme 89,9, söz kesme 86,1, nişan 81,8, kına gecesi 84,4, gelin alma 84,0, gelin/damat hamamı 8,4, başlık parası verme/alma 13,3, düğün 87,7, bekarlığa veda partisi 3,0, çeyiz serme 60,3 ve bohça hazırlama 64,5 oranında yapıldı. Evlilik sözleşmesi oranı ise 1,4 oldu.
En önemli evlenmeyi düşünmeme nedeni eğitim hayatına öncelik vermek oldu
Önümüzdeki 3 yıl içerisinde evlenmeyi düşünmeyen ya da kararsız olan boşanmış, eşi ölmüş ya da hiç evlenmemiş 15 ve daha yukarı yaştaki bireylerin oranı 80,1 oldu. Bu bireylerin 29,5’i eğitim hayatına öncelik verdiği için, 11,9’u maddi kazancı yeterli olmadığı için ve 10,2’si evlenmek için uygun biriyle karşılaşmadığı için evlenmeyi düşünmediğini belirtti.
Evlenmeyi düşünmeme nedenleri cinsiyete göre incelendiğinde, en önemli neden her iki cinsiyette de eğitim hayatına öncelik vermek oldu. Bu oran, erkekler için 29,8, kadınlar için 29,3 oldu. Erkekler için eğitim hayatına öncelik verme nedeninden sonra gelen evlenmeyi düşünmeme nedenleri 22,5 ile maddi kazancın yeterli olmaması, 11,2 ile iş garantisinin olmaması oldu. Kadınlar için eğitim hayatına öncelik verme nedeninden sonra gelen evlenmeyi düşünmeme nedenleri 11,5 ile sağlık sorunları, 11,1 ile evlenmek için uygun biriyle karşılaşmadığı oldu.
Cinsiyete göre evlenmeyi düşünmeme nedenleri, 2021
Grafikteki rakamların toplamı, yuvarlamadan dolayı 100’ü vermeyebilir.
Eşler arasında en fazla harcamalar konusunda sorun yaşandı
Eşi ile sorun yaşadığını belirten evli bireylerin sorun yaşadıkları seçilmiş konular incelendiğinde, bireylerin 5,6’sı harcamalar, 5,5’i ailece birlikte vakit geçirmeme, 4,9’u gelirinin yeterli olmaması, 3,7’si ev ile ilgili sorumluluklar ve 3,6’sı sigara alışkanlığı ile ilgili konularda sıklıkla veya her zaman sorun yaşadı.
En önemli boşanma nedeni sorumsuz ve ilgisiz davranma oldu
En az bir kez boşanmış bireylerin (görüşme sırasındaki medeni durumuna bakılmaksızın ve birden fazla boşanmış bireylerin son boşanma olayına göre) boşanma nedenleri incelendiğinde, 32,2 ile sorumsuz ve ilgisiz davranma ilk sırada yer aldı. Bu boşanma nedenini 14,1 ile aldatma, 9,8 ile evin ekonomik olarak geçimini sağlayamama ve 8,1 ile dayak/kötü muamele izledi.
Boşanma nedenleri cinsiyete göre incelendiğinde, boşanmış erkeklere ve kadınlara göre en önemli boşanma nedeni eşlerinin sorumsuz ve ilgisiz davranması oldu. Bu oran, erkeklere göre 41,2, kadınlara göre 24,2 oldu. Erkeklere göre sorumsuz ve ilgisiz davranmadan sonra en önemli boşanma nedenleri 11,0 ile aile büyüklerinin aile içi ilişkilere karışması ve 9,7 ile evin ekonomik olarak geçimini sağlayamama oldu. Kadınlara göre sorumsuz ve ilgisiz davranmadan sonra en önemli boşanma nedenleri ise 19,3 ile aldatma ve 14,6 ile dayak/kötü muamele oldu.
Cinsiyete göre boşanma nedenleri, 2021
Grafikteki rakamların toplamı, yuvarlamadan dolayı 100’ü vermeyebilir.
Eğitime devam etmek istemesine rağmen eğitimini yarıda bırakan kadınların oranı 10,6 oldu
Eğitime devam etmek istemesine rağmen (üniversite dahil) eğitimini yarıda bırakan bireylerin oranı 11,6 oldu. Erkeklerde bu oranın 12,7, kadınlarda ise 10,6 olduğu görüldü.
Eğitime devam etmek istemesine rağmen eğitimini yarıda bırakan bireylerin eğitimi yarıda bırakma nedenleri cinsiyete göre incelendiğinde, erkeklerin 61,8’i ve kadınların 36,4’ü ekonomik nedenlerle eğitimini yarıda bıraktı. Erkeklerin 20,3’ü eğitimde başarısızlık, kadınların ise 28,8’i ailenin izin vermemesi nedeni ile eğitimini yarıda bıraktı.
Cinsiyete göre bireylerin eğitimini yarıda bırakma nedenleri, 2021
Grafikteki rakamların toplamı, yuvarlamadan dolayı 100’ü vermeyebilir.
Kadının çalışması ve sosyal hayata katkı sağlaması önemli bulundu
Kadınların çalışması ile ilgili bireylerin algıları incelendiğinde, kadının çalışması ve sosyal hayata katkı sağlamasının değerli olduğunu düşünenlerin oranı 82,6 iken kadının asli görevinin çocuk bakımı ve ev işleri olduğunu düşünenlerin oranı ise 35,8 oldu.
Kadının çalışması ile ilgili algılar, 2021
Bireylerin 83,1’i çocukların anne ve babasına yaşlılıklarında bakması gerektiğini düşündü
Çocuk ile ilgili bireylerin algıları incelendiğinde, bireylerin 83,1’i çocukların anne ve babasına yaşlılıklarında bakması gerektiğini düşündü. Çocuğun anne ve babanın itibarını artırdığını düşünen bireylerin oranı 80,4, çocuğun bir işi olduğunda anne ve babasına maddi katkı sağlaması gerektiğini düşünen bireylerin oranı 66,9 ve neslin (soyun) devamının sadece erkek çocuk ile sağlandığını düşünen bireylerin oranı ise 28,8 oldu.
Bireylerin 30,7’si yaşlandıklarında evde bakım hizmeti alarak yaşamayı istediklerini belirtti
Bireylerin kendilerine bakamayacak kadar yaşlandıklarında nasıl yaşamayı tercih ettikleri incelendiğinde, 30,7’si evde bakım hizmeti almayı, 27,5’i çocuklarının yanında kalmayı, 15,0’i ise huzurevi/bakımevine gitmeyi istediğini belirtti.
Yaşlı bireylerin (65 ve daha yukarı yaştaki kişilerin) kendilerine bakamayacak kadar yaşlandıklarında nasıl yaşamayı tercih ettikleri incelendiğinde, 46,0’sı çocuklarının yanında kalmayı, 31,6’ı evde bakım hizmeti almayı, 10,3’ü ise huzurevi/bakımevine gitmeyi istediğini belirtti.
Bireylerin kendine bakamayacak kadar yaşlandığındaki yaşam tercihi oranı, 2021
Grafikteki rakamların toplamı, yuvarlamadan dolayı 100’ü vermeyebilir.
Yaşlı bireylerin, çocukları tarafından haftada birkaç kez ziyaret edilme oranı 56,7 oldu
Çocukları ile aynı evde yaşamayan 60 ve daha yukarı yaştaki bireylerin çocukları tarafından ziyaret edilme sıklığı incelendiğinde, haftada birkaç kez ziyaret edilme oranı 56,7 iken hiçbir zaman ziyaret edilmeme oranı 1,4 oldu.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı