Hissedarların Yönetime Katılma Ve Oy Hakkı
İşletmelerde hissedarların yönetime katılmaları mevcut şirketin üzerinde hak sahibi olmalarından ileri gelir. Oy hakkı ise yine mevcut şirketin üzerinde hak sahibi olan hissedarlardan oluşan, adına yönetim kurulu denilen bir kurulda her hissedarın şirket üzerinde hak sahibi olmasından mütevellit, bir karar alınacakken nispeten demokratik bir yolla verilecek karara katılıp katılmadıklarını belirtme şekilleri ise oy kullanmaktır.
Hissedarların yönetime katılmaları farklı şekillerde olur. Şöyle ki: Birden fazla kişinin bir şirket üzerinde hak sahibi olmasına ortaklık denir. Ortaklıklar 2’ye ayrılır. Bunlar adi ortaklık ve ticaret ortaklıklarıdır.
Adi Ortaklık
Adi ortaklıkta şirkette verilecek bir kararda tüm hissedarların fikri alınır. Her hissedar eşittir. Birinin diğerinden karar verme yönünde yüksek mertebesi söz konusu değildir. Her hissedar sınırsız sorumluluk sahibidir. Yönetim yetkisi ortaklardan birine, birkaçına veya dışarıdan birine bırakılabilir.
Ticaret Ortaklıkları
Ticaret ortaklıkları 2’ye ayrılır. Bunlar kişi ortaklıkları ve sermaye ortaklıklarıdır. Kişi ortaklıkları ise kolektif ortaklık ve komandit ortaklık olmak üzere 2’ye ayrılır.
Kolektif Ortaklık
Hissedarlardan her birinin ayrı ayrı şirketi yönetme hakkı ve görevi vardır. Ancak şirket sözleşmesiyle yönetim bir hissedara veya birden fazla hissedara bırakılabilir.
Komandit Ortaklık
Komandit ortaklıkta finans açısından en çok kaynağa sahip olan kişiye yani en çok hisseye sahip olan hissedara komanditer denir. Bu ortaklıkta yönetimde sadece komanditerin sözü geçer. Diğer hissedarların yönetimde söz hakkı yoktur.
Bir diğer ticari ortaklık türü olan sermaye ortaklığı ise 3’e ayrılır. Bunlar anonim ortaklık, limitet ortaklık ve sermayesi paylara bölünmüş komandit ortaklıktır.
Anonim Ortaklık
Anonim ortaklıkta 3 hissedardan oluşan bir yönetim kurulu vardır. Bu yönetim kurulu 3 yıllığına şirketi yönetimine geçer. 3 yılın sonunda ise hissedarlar arasında oylama yapılarak şirketi yönetecek yeni yönetim kurulu belirlenir.
Limitet Ortaklık
Şirketin yönetimi, şirkette bulunan hissedarlarca seçilmiş diğer hissedarlara aittir. Bu kişiler müdür unvanını alarak yönetir. Diğer hissedarların yönetime katılması söz konusu değildir.
Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Ortaklık
Birden fazla komanditer hissedardan oluşan bu ortaklık türünde yönetimden komanditer hissedarlar sorumludur. Diğer hissedarların yönetimde söz hakkı yoktur.